ORUÇLA İLGİLİ ÇOK SIK SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI!
Merhaba kirkagac.net în çok değerli takipçileri!
Sizleri selamların en güzeli ile selamlıyorum. Evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu ise cehennem ateşinden azad olma ayı olan Ramazana erişmenin sevinci ve bahtiyarlığı içerisindeyiz. Rabbim bizlere sevdiklerimizle beraber, sağlık-sıhhat içerisinde daha nice Ramazanlara erişmeyi nasip eylesin.
Kıymetli okuyucularımız!
Bu haftaki sohbetimizde ‘Oruç ile ilgili soruları cevaplandıracağız.’
1-Oruç ne demektir?
Oruç, imsak vaktinden akşam ezanına kadar yemeden-içmeden ve şehevi arzulardan uzak durmak, nefsi kötü söz ve fiillerden uzak tutmak demektir.
2-Kusmakla Oruç Bozulur mu?
Kendiliğinden kusmakla oruç bozulmaz. Ancak kişinin kendi isteği ve müdahalesiyle meydana gelen kusma, “ağız dolusu” olması halinde, orucu bozar.
3-İhtilam Olmak, Cünüp Olarak Sabahlamak Oruca Zarar Verir mi?
Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak orucu bozmaz. Rüyasında ihtilam olan kişi uyandığında gusül abdestini alır ve orucunu tutmaya devam eder.
4-Cünüp İken Sahur Yemeği Yenebilir mi, Oruca Niyet Edilebilir mi?
Cünüp olan kimsenin elini, ağzını yıkamadan yiyip içmesi uygun görülmemiştir. Ancak elini, ağzını yıkadıktan sonra, boy abdesti almadan sahur yemeği yemesinde bir sakınca yoktur. Ancak, bir müslümanın cünüp gezmesi, guslü geciktirmesi hiç doğru değildir. Bir an önce yıkanıp gusül abdestini almalıdır. İki namaz vaktini aşacak kadar uzun süre cünüp olarak vakit geçirmek haramdır.
5-Kadınlar Hayız ve Nifas Hallerinde Oruç Tutabilirler mi?
Kadınlar hayız ve nifas hallerinde, oruç tutmazlar. Daha sonra tutamadıkları oruçlarını kaza ederler. Hayız ve nifaslıyken kaç gün oruç tutamadıysa ramazandan sonra onları kaza eder.
6-Her Gün Hap Kullanmak Zorunda Olan Hastaların Oruç Tutmaları Gerekir mi?
Hastalık, Ramazan'da oruç tutmamayı mubah kılan özürlerdendir. Bir kimsenin oruç tuttuğu takdirde hastalanacağı, hasta ise hastalığının artacağı tıbben veya tecrübe ile sabit olursa oruç tutmayabilir. Ancak, İyi olunca yalnız yediği günler sayısınca kaza etmesi gerekir. Ayet-i Kerimede "Sizden her kim hasta yahut yolcu olursa tutamadığı günler sayısınca diğer günlerde oruç tutar" buyrulmuştur (Bakara, 2/184)).
Ömrü boyunca bu durumda hasta olan kişiler ise, her gün için bir fidye verirler. Yoksul ve muhtaç kişilerin fidye vermeleri de gerekmez. Zira dinimizde hiç kimse gücünün üstünde bir sorumlulukla yükümlü tutulmamıştır.
7-Fidye nedir, hükmü nedir?
Sözlükte : ‘’ Bir kimseyi bulunduğu sıkıntılı durumdan kurtarmak için ödenen bedel anlamına gelen fidye, dinî bir terim olarak, : ‘’Bazı ibadetlerin eda edilmemesi ya da edası sırasında birtakım kusurların işlenmesi halinde ödenen dînî-malî yükümlülüğü ifade eder.
İbadetlerle ilgili fidye, oruç ve hacda söz konusu olmaktadır. İhtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan kimse, daha sonra kaza etmesi mümkün olmadığından her gününe karşılık bir fidye öder. Bu durumdaki bir kimsenin fidye ödemesi vaciptir. Kur’an-ı Kerim’de, “Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir fakir doyumu kadar fidye öder.” (Bakara 2/184) buyrulmaktadır. Bu ayetten hareketle fidye miktarının, bir kişiyi bir gün için doyuracak yiyecek olarak anlaşılmıştır.
8- Oruç tutamayan kişi fidye de veremezse ne yapacak?
Oruç tutmaya mani bir kusuru olan kimseler tutamadıkları oruçların yerine yoksul ve muhtaç kimselere fidye verirler. Ancak oruç tutamayan kişinin fidye vermeye de maddi durumu müsait değilse o zaman o kardeşimiz Allaha ihlâs ve samimiyetle dua edecek, tövbe ve istiğfar edecek :‘’Allahım! Ben de diğer Müslümanlar gibi oruç tutmak isterdim; ama sağlığım sıhhatim buna elverişli değil, onun için tutamıyorum. Bari tutamadığım oruçların yerine yoksullara fidye vermek isterdim; ama maddi durumum buna müsait değil. Rabbim sen beni bağışla ve bana merhamet et.’’
diye dua eder. Allah da o kardeşimizi affeder. Allah çok bağışlayıcı ve affedicidir. Fakat böyle bir kişi, kısa günlerde rahatlıkla oruç tutabilme imkânına ulaşırsa tutamadığı oruçları, o günlerde kaza etmesi gerekir.
9-Hamile veya süt emziren kadınlar oruçlarını yiyebilirler mi?
Hamile veya çocuğunu emziren kadınlar oruç tuttukları halde kendilerine veya çocuklarına bir zararın geleceğinden endişe ederlerse hasta hükmünde olurlar ve oruçlarını daha sonra kaza edebilirler. İslam kolaylık dinidir.
10-Ramazan orucuna toptan niyet edilebilinir mi?
Hayır edilemez. Her günün orucu ayrı bir ibadet olduğu için, her gün ayrı niyet etmek gereklidir.
11- Namaz kılmayan bir kimse oruç tutabilir mi?
Tutabilir. Çünkü namaz, orucun şartı değildir. Her ibadet kendi içinde değerlendirilir. Fakat namaz kılınarak tutulan oruçlar daha faziletlidir, sevabı daha boldur.
12-Oruçluyken uykuda cünüp olmak orucu bozar mı?
Bozmaz. Uykusunda cünüp olan kişi uyanınca banyo yapar ve orucuna devam eder.
13. Oruçta niyet şart mıdır?
Evet şarttır. Sadece kalben niyet edilmesi yeterliyse de, niyetin dil ile de söylenerek kuvvetlendirilmesi sünnettir. Sahura oruç tutmak amacıyla kalkmak da niyet yerine geçer ama yine dil ile niyetin söylenmesi daha güzel olur.
14-Unutup yiyip içene, oruçlu olduğunu hatırlatmak gerekir mi?
Eğer oruçlu olduğunu unutup yiyen içen kimse bedenen kuvvetliyse o kimseye oruçlu olduğunu hatırlatmak gerekir. Söylememek mekruh olur. Ama bedenen zayıfsa, söylememek gerekir. Allahü Teâlâ ona unutturup, oruç yedirmiş olabilir. Peygamberimiz (s.a.v): ‘’Oruçlu bir kimse unutarak yiyip içerse, bu, Allahü Teâlânın ona gönderdiği bir rızıktır, bu orucu kaza etmek gerekmez.’’buyurmuşlardır.
15- Ramazanda rahatsızlık sebebiyle tutamadığımız oruçlarımızı kaza ederken, peş peşe mi tutmamız gerekir?
Peş peşe tutulacak diye bir zorunluluk yoktur. Peş peşe de tutabiliriz parça parça da tutabiliriz. Nasıl kolayımıza geliyorsa öyle tutarız.
16-Orucun haram olduğu aylar ve günler nelerdir?
Oruç tutmak sadece bayram günleri haramdır. Kurban bayramının dört günü, ramazan bayramının sadece birinci günü oruç tutmak haramdır. Diğer günler oruç tutulabilir. Ramazanda tutulamayan ramazan oruçları bu beş gün dışında diğer günlerde kaza edilebilir.
17-Ramazan orucu borcu olan bir kişi, bu borçlarını ödemek yerine nafile oruç tutabilir mi?
Bizler öncelikle farz ibadetleri yapmakla mükellefiz. Nafile ibadetler farz ibadetlerden sonra gelir. Bundan dolayı bütün ibadetlerde kişi önce farz olanları yerine getirecek, sonra nafile ibadetleri yapacak. Dolayısıyla oruç borcu olan kardeşimiz de önce borçlarını ödemelidir. Oruç borçlarını ödedikten sonra dilediği kadar nafile oruç tutabilir.
18-Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefaret gerekir mi?
Ramazanda mazeretsiz oruç tutmamak büyük günahtır. Önce tutulmayan oruçlar için tövbe edilir. Sonra gününe gün yani kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kaza orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza gerekir, kefaret gerekmez. Kefaret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezasıdır.
Allaha emanet olun efendim… Sevgi ve saygılarımla…
Osman YILMAZ / İlçe Vaizi
**********
*******
Güncelleme Tarihi: 05 Ağustos 2011, 22:42
Cevap gelmeyecek sanırım.